วันอังคารที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2557

บันทึกของวันหนึ่งกับหนังสือและหนังเรื่องหนึ่ง : จาก "กล่องไปรษณีย์สีแดง" สู่ "เพื่อนสนิท" สู่เรื่องราวบางเรื่องและคำถามบางคำถามที่ไม่มีคำตอบ


1
"ช่างไม่รู้อะไรบ้างเลย ในความคุ้นเคยกันอยู่ มันแฝงอะไรบางอย่าง ...."

ทันทีที่หนังสือ "กล่องไปรษณีย์สีแดง" ถูกปิดลง การผ่านพ้นไปของช่วงเวลาใดช่วงเวลาหนึ่งนำมาซึ่งการอาลัยอาวรณ์ต่อพื้นที่และเวลาที่เพิ่งผ่านไป และทิ้งเพียงร่องรอยบางอย่างไว้ในความทรงจำ มันเป็นหนังสือที่พิมพ์มาตั้งแต่ราวปี 2543 แต่ผมเพิ่งได้อ่านมันในปี 2557 ในวัย 22 ปี



ร่องรอยบางอย่างของสิ่งที่จากไป เรียกร้องให้ผมเดินทางต่อไปสู่การดูหนัง "เพื่อนสนิท" ในคืนหนึ่งที่อบอ้าวของฤดูหนาว หนังเรื่องหนึ่งที่ผ่านกาลเวลามาเกือบ 10 ปี เพิ่งได้เข้าสู่การรับรู้ของผม ในวัย 22 ปี ผมคง "ผ่าน" อะไรมาพอสมควรที่จะเข้าใจมันได้ ในยุคที่ทุกอย่างเป็นไฟล์ดิจิตอล เวลา 10 ปี ไม่ได้ทำให้รายละเอียดของหนังเสียหาย มันยังคงเป็นอย่างนั้น เป็นอย่างที่มันเป็นเมื่อ 10 ปีที่แล้ว ต่างกันเพียงว่ามันไม่ได้กำลังโลดแล่นอยู่บนจอเงิน แต่มันอยู่ในจอเล็กๆ ของคอมพิวเตอร์พกพา

จาก "กล่องไปรษณีย์สีแดง" สู่ "เพื่อนสนิท" จาก "หนังสือ" สู่ "แผ่นฟิล์ม" การเปลี่ยนจากสื่อหนึ่งไปสู่อีกสื่อหนึ่ง มันไม่ใช่แค่การคัดลอกเรื่องราว แต่มันเปลี่ยนวิธีการที่เราเข้าใจต่อมัน การ "อ่าน" สู่การ "ดู" เรื่องราวของการ "อ่าน" จึงแตกต่างจากเรื่องราวของการ "ดู"

2.
"ทำไมมนุษย์ถึงมีปัญหาในการสร้างความสัมพันธ์กันมากนัก มันยากนักหรืออย่างไร ?"

สุนัขจิ้งจอกคงไม่รู้ว่าการสร้างความสัมพันธ์ของมนุษย์คงไม่ใช่เรื่องยาก แต่ตัวความสัมพันธ์ต่างหากที่ทำให้มันยุ่งยาก ดากานดา กับ ไข่ย้อย และ หมู กับ พยาบาลนุ้ย กลายเป็นคำตอบของสิ่งที่สุนัขจิ้งจอกตั้งคำถาม

ถ้อยคำจาก "ไข่ย้อย" ไปสู่ "ดากานดา" แต่ภายในถ้อยคำนั้น มีเรื่องราวของอีกโลกหนึ่งที่มี "หมู" และ "พยาบาลนุ้ย" ประกอบอยู่ มันอาจไม่ใช่เรื่องที่แปลก หาก "ไข่ย้อย" กับ "หมู" ไม่ใช่คนเดียวกัน เมื่อเวลาเดินถอยหลัง การย้อนกลับสู่ความทรงจำในอดีตของ "หมู" เขาอยู่ในฐานะ "ไข่ย้อย" ของ "ดากานดา" และเพื่อนๆ ถ้อยคำเหล่านั้นเกิดขึ้นเมื่อเวลาเดินถอยหลัง หากแต่เมื่อเวลากำลังเดินหน้า ถ้อยคำเหล่านั้นก็เลือนหายไปภายในอุปมานิทัศน์ของเวลา

เวลามิอาจเดินถอยหลังและหยุดนิ่ง แต่สำหรับไข่ย้อย ช่วงเวลาบนเกาะพะงันครั้งแรก มันอาจคือการหยุดนิ่ง แต่เมื่อการหยุดนิ่งมันและถอยหลังมิอาจนำไปสู่การเดินไปข้างหน้า การหยุดนิ่ง การถอยหลัง ภายในอุปมานิทัศน์ของเวลา มันคือการทำให้เวลาที่เดินอยู่ตลอดเดินช้าลง การเผยความในใจของไข่ย้อยจึงอาจมาสายเกินไปสำหรับดากานดา และดากานดาอาจรู้ถึงความรู้สึกตัวเองช้าเกินไป

"...แล้วนุ้ยก็ถามอีกว่า ฉันเชื่อเรื่องรักแท้แต่ชาติปางก่อนไหม คนรักของเราในชาติก่อนกำลังตามหาเราอยู่ รอคอยวนเวลาที่จะพบและรัก ฉันยังไม่ทันพูดอะไร เธอก็ยิ้มเยาะขึ้นมาเสียก่อน เธอไม่เชื่อ และแม้จะเป็นเรื่องจริง ชาติเดียวก็เพียงพอแล้วสำหรับชายคนหนึ่ง ชาตินี้เธอให้โอกาสชายทุกคนที่รักเธอ เธอพูดแล้วก็หัวเราะเสียงดัง เธอว่ายังไม่มีชายคนใดที่รักเธออย่างแท้จริงเลย - ฉันได้แต่ยิ้ม นุ้ยถามฉันว่า "ฉันจะรักเธอได้ไหม..."

มันอาจไม่ใช่เรื่องแปลกที่สุนัขจิ้งจอกจะไม่เข้าใจความสัมพันธ์ของมนุษย์ หลายครั้งความสัมพันธ์เป็นเรื่องซับซ้อน บางครั้งมนุษย์เองก็ไม่สามารถหาคำตอบให้กับมันได้เช่นกัน การเอ่ยคำว่า "รัก" ของพยาบาลนุ้ยถูกทำให้เดินไปในคนละทิศทาง เมื่อพยาบาลนุ้ยในกล่องไปรษณีย์สีแดงถามว่า "ฉันจะรักเธอได้ไหม" ในขณะที่พยาบาลนุ้ยในเพื่อนสนิทถามว่า "เธอจะรักฉันได้ไหม" ภายในระบบความสัมพันธ์ของความรัก ดูเหมือนกับว่าเราต้องการทั้งจะเป็นผู้รักและผู้ถูกรัก ความเหลื่อมล้ำซับซ้อนในระบบความสัมพันธ์ดังกล่าว ทำให้ความรักไม่เคยเป็นเรื่องง่าย "ฉันจะรักเธอได้ไหม" แตกต่างจาก "เธอจะรักฉันได้ไหม" แต่ในระบบความสัมพันธ์ของความรัก มันคงยากที่เราจะทิ้งคำถามใดคำถามหนึ่งโดยไม่ไปสนใจมัน

ในขณะที่ "นุ้ย" สามารถเอ่ยคำว่า "รัก" ได้ภายในเวลาไม่กี่เดือน แต่ "ไข่ย้อย" กลับต้องใช้เวลาถึง 5 ปีในชีวิตมหาวิทยาลัย เพื่อที่จะบอกว่า "ฉันรักแกว่ะ ดากานดา"

3.
มันไม่ใช่ทุกครั้งที่เราจะหาเหตุผลให้กับทุกเรื่องในชีวิตได้ ไม่มีใครตอบได้ว่าทำไม "ไข่ย้อย" ถึงไม่กลับไปหา "ดากานดา" และไม่มีใครตอบได้ว่าทำไม "ไข่ย้อย" ถึงย้อนกลับไปยังเกาะพะงัน เช่นเดียวกับที่ไม่มีใครตอบได้ว่าทำไม "นุ้ย" สามารถเอ่ยคำว่า "รัก" ได้ภายในเวลาไม่กี่เดือน แต่ "ไข่ย้อย" กลับต้องใช้เวลาถึง 5 ปี

ผมไม่มีทางหาเหตุผลได้ว่าทำไมหนังและหนังสือถึงมีจุดจบที่แตกต่างกัน ถึงแม้การจบลงของหนังและหนังสือจะทำให้จินตนาการที่ผมสร้างไว้พังทลายลง แต่ผมก็ไม่สามารถพูดได้เต็มปากว่าผมผิดหวังกับสิ่งทีเกิดขึ้น

ภาพจินตนาการของหนังสือกับภาพการเล่าเรื่องของหนัง มันไม่ใช่เหตุและผลของกันและกันแม้มันจะสัมพันธ์กัน หนังสือไม่ได้ทำให้เกิดหนังแม้มันจะเกี่ยวข้องกัน ดูเหมือนจะเป็นไปไม่ได้ที่จะหาเหตุผลของทุกๆ ความสัมพันธ์ การยืนอยู่บนพื้นที่ สถานะ และตัวตนที่แตกต่าง ทำให้หนังและหนังสือกำลังเล่าเรื่องเดียวกันแต่เล่าคนละเรื่อง

ถึงแม้ "ไข่ย้อย" กับ "หมู" จะเป็นคนเดียวกัน แต่บนความแตกต่างของพื้นที่ สถานะ และตัวตน ตลอดจนอุปมานิทัศน์ของเวลาที่แตกต่าง คำถามคือเขาทั้งสองยังเป็นคนเดียวกันหรือไม่ ถ้าถามผม ผมคิดว่าไม่ใช่ ถ้าถามว่าทำไม ผมก็คงตอบไม่ได้

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น